Film 'Bob Marley: One Love'. Van reggaegod tot revolutionair (2024)

Kingston, de hoofdstad van Jamaica, 1975. Op een veldje in Trenchtown trapt voetbalfanaat Bob Marley een balletje met zijn kinderen. Plots klinken er schoten in de door drugsbendes, rellen en politieke afrekeningen geteisterde sloppenwijk. De reggaezanger en zijn kroost zoeken dekking, kruipen in de auto en scheuren weg. „Waarom schieten die mannen alles kapot?” vraagt zijn oudste zoontje Ziggy. Met geruststellende stem antwoordt Marley: don’t worry about a thing, ’cause every little thing gonna be all right...

Het is de openingsscène van Bob Marley: One love, een pakkende biopic over het leven van de muzieklegende die in 1945 als Robert Nesta Marley wordt geboren. Met jeugdvriend Bunny Wailer en buurtgenootje Peter Tosh richt hij in 1962 Bob Marley & The Wailers op, een formatie die Jamaica in extase brengt met een uniek geluid.

Met een langzame, maar exotische mix van ska, rocksteady en reggae bezingen ze de armoede en ellende op hun Caribische geboorte-eiland dat zich net van Groot-Brittannië heeft losgemaakt. Zijn sociaal-maatschappelijke engagement drijft Marley naar Rastafari, een Jamaicaanse levensbeschouwing die zich kenmerkt door het dragen van dreadlocks, het roken van ’heilig kruid’ (wiet) en een aversie tegen het ’corrupte en moordlustige’ Westen.

Ernstig gewond

Intussen raakt de heersende (politieke) onrust Bob Marley meer en meer, letterlijk ook. Om de spanningen op het eiland te sussen, organiseert de People’s National Party (PNP) voor de verkiezingen het concert Smile Jamaica. Marley – dankzij hits als Get up stand up, I shot the sheriff en No woman no cry inmiddels een ster – wordt uitgenodigd om op te treden.

Maar oppositiepartij Jamaica Labour Party (JLP) ziet zijn komst als steun voor zittend minister-president Michael Manley en laat gewapende mannen Marley’s huis onder vuur nemen. De zanger wordt in zijn borst en arm geraakt en ook zijn vrouw Rita raakt ernstig gewond. Maar de zanger weigert te buigen voor de terreur: twee dagen later treedt hij alsnog op en laat de concertgangers zijn wonden zien.

„Na de aanslag op zijn leven veranderde Bob Marley de muzikant in Bob Marley de revolutionair”, zegt Reinaldo Marcus Green (42), regisseur van Bob Marley: One love . „Om te herstellen van zijn verwondingen ging hij naar de wijk naar Londen waar hij begon te schrijven en componeren. Over liefde, vrede en eenheid. Zijn boodschap werd zijn missie. En het uitdragen van die missie, benaderde hij als topsport. Als hij niet aan het opnemen was, was hij aan het hardlopen of voetballen in Hyde Park. Zelfs in de studio lag een voetbal. Ook lette hij goed op wat hij at. Alleen zijn naasten waren bekend met deze toewijding en discipline. Tijdens interviews die ik van hem heb gezien, was hij altijd heel ontspannen en relaxed. Maar onder die luchtigheid school een man die leefde als een atleet om zijn boodschap te verkondigen.”

King of Reggae

Geen wonder dat Bob Marley juist in Londen komt tot Exodus , waarop hij reggae vermengt met blues, soul en Britse rock. Met nummers als Three little birds, Jamming en One love wordt de plaat gezien als één van de beste albums van de 20e eeuw. En zo valt ook de rest van de wereld voor de sound van de King of Reggae die in Nederland concerten geeft in de Amsterdamse Jaap Edenhal en Ahoy Rotterdam.

„ Exodus was Marley’s magnum opus”, zegt acteur Kingsley Ben-Adir (37), die in de film het reggae-icoon op sterke wijze speelt. „Dat album bewijst dat Bob Marley niet alleen een muzikaal genie en een fraaie posterboy was, maar ook een mens. Een mens dat opgroeide in een gewelddadig getto en een aanslag overleefde. Een mens ook die ondanks alles uitgroeide tot een lieve, kwetsbare en geliefde dichter die velen over de hele wereld inspireerde.”

Kwaadaardige melanoom

Tijdens weer een potje voetbal loopt Bob Marley in 1977 een teenblessure op. Every little thing gonna be all right , maar niet dit keer. Onderzoek wijst uit dat de reggaegod een kwaadaardig melanoom heeft. Het afzetten van de teen kan hem redden, maar „Rasta tolereert geen amputatie”, predikt Marley. Hij keert terug naar Jamaica waar hij in 1978 optreedt tijdens het One Love Peace Concert. Daar weet hij de leiders van de strijdende PNP en JLP op het podium te krijgen om elkaar de hand te schudden.

Intussen zaait de kanker in Bob Marley’s lijf uit naar zijn hersenen en longen waarna hij in 1981 op 36-jarige leeftijd overlijdt. Hij laat negen kinderen bij zeven verschillende vrouwen na. In zijn geboortedorp Nine Miles wordt Marley’s lichaam bijgezet in een mausoleum, met naast zich zijn rode Gibson Les Paul-gitaar, een bijbel en... een zak wiet.